U heeft vast weleens gehoord dat Echinacea goed is voor de weerstand. Of dat cranberries een effect kunnen hebben op de blaas. Het toepassen van kruiden en planten bij een kwaal noemen we: fytotherapie. Fytotherapie is het therapeutisch toepassen van stoffen die uit planten komen. Fyto betekent plant. In het Nederlands zouden we dus plantentherapie kunnen zeggen.
Hoe weet een plant nou wat mijn klacht is?
De traditie om planten toe te passen als geneesmiddel is al zo oud als de mensheid zelf. Toch werden pas in de 12e eeuw universiteiten gesticht waar men geneeskunde kon studeren. Door het ontwikkelen van de wetenschap werd een wereld van ziektes en ziekteveroorzakers in beeld gebracht. Zo kon men ook onderzoeken welke stoffen nou precies dat geneeskrachtige effect hebben.
Een goed voorbeeld hiervan is aspirine. De werkzame stof in aspirine, acetylsalicylzuur, wordt al duizenden jaren over de hele wereld toegepast.1 Acetylsalicylzuur komt van origine voor in de bast van de wilg.1 Wilgenbast was in de oudheid al bekend als middel tegen hoofdpijn en gewrichtspijn. In 1829 werd acetylsalicylzuur onttrokken uit de schors van de knotwilg.2 Later werd Acetylsalicylzuur bekend gemaakt onder de algemeen bekende en geregistreerde naam Aspirine®.1
Een plant weet dus niet wat uw klacht is. Uw therapeut, arts of adviseur begrijpt wat uw klacht is en welke stoffen uw lichaam nodig zou kunnen hebben om te herstellen. Met de juiste kennis kunnen planten toegepast worden voor uw gezondheid. Ondanks het feit dat heel veel stoffen een meetbaar effect hebben, is het soms ook niet duidelijk waarom een bepaald stofje werkt. Belangrijk is om te benadrukken dat stoffen afkomstig uit planten, zoals toegepast in de fytotherapie, een wetenschappelijk meetbaar effect hebben in het lichaam.
Wist u dat?
Het is de medische wetenschap vooralsnog onbekend hoe Paracetamol precies werkt!3 We kennen deze stof, als waarschijnlijk 's werelds meest gebruikte geneesmiddel, tegen koorts en pijn, verkrijgbaar zonder recept. Net als bij paracetamol is het bij kruiden ook soms uitdagend om vast te stellen waarom het een bepaald effect heeft. Wanneer langdurig traditioneel gebruik laat zien dat een kruid werkt en dat het veilig is, kunnen we spreken over een kruidengeneesmiddel, gebaseerd op traditioneel gebruik.
Een voorbeeld: Echinaforce van het merk A. Vogel is een geregistreerd kruidengeneesmiddel, gebaseerd op traditioneel gebruik. Traditioneel gebruik bevestigd dat Echinaforce werkt tegen griepverschijnselen. Er is echter een verschil tussen 'traditioneel gebruik' en 'klinisch bewijs'. Dit kan een van de redenen zijn waarom een dokter liever een geregistreerd geneesmiddel toepast en geen geregistreerde kruidengeneesmiddel.
Het is uitdagend om klinisch te bewijzen dat Echinaforce tegen griepverschijnselen werkt, omdat het een plant is. We leggen u uit graag hoe dit zit: voor klinisch bewijs wordt exact dezelfde stof een X-aantal keren getest. Omdat planten niet altijd exact dezelfde stoffen bevatten, is het moeilijk om met exacte testresultaten te komen. Het klimaat, zonlicht, insecten, bacteriën en schimmels in de natuur beïnvloeden welke afweerstoffen de plant aanmaakt om zich te beschermen tijdens de groei. Tevens heeft de voedingsbodem invloed op de minerale samenstelling van een plant.
Terugkomend op Aspirine: het is mogelijk om klinisch vast te stellen dat de werkzame stof in de wilgenbast, acetylsalicylzuur, een lichamelijk effect heeft. Het is moeilijker om klinisch vast te stellen dat de gehele wilgenbast datzelfde lichamelijke effect heeft, vanwege de andere plantenstoffen die in de wilgenbast voorkomen. Wilgenbast bevat namelijk nog veel meer stoffen dan alleen acetylsalicylzuur. Daarnaast is het goed mogelijk dat een wilgenboom in bijvoorbeeld Den Helder minder acetylsalicylzuur bevat dan een wilgenboom in Groningen. Wat dit betreft zijn planten net mensen. We zijn allemaal mens maar ieder lichaam is uniek!
Het niet exact weten welke stoffen er in een hulpmiddel zitten kan een van de redenen zijn waarom reguliere artsen voorzichtig zijn met het adviseren van hulpmiddelen gebaseerd op planten. Tevens kan een plant niet gepatenteerd worden. Gelukkig zijn er artsen die zien dat de moderne geneeskunde heel goed samen kan gaan met fytotherapie, zolang beiden op de juiste manier toegepast worden.
Gratis e-book
Wilt u meer leren over Fytotherapie en uw gezondheid? Klik dan hier voor een gratis e-book! Dit e-book is een medicinale kruidengids met uitgebreide informatie. Zijn er onderwerpen waar u graag meer over zou willen lezen? Neem dan gerust contact met ons op. Wij zijn er voor u!
Adviesdrogisterij.nl
Referenties:
1 https://www.aspirin-foundation.com/history/the-aspirin-story/
2 https://www.britannica.com/science/salicylic-acid
3 https://academic.oup.com/bjaed/article/14/4/153/293533