Eerste Hulp bij Steken en Beten!

Geplaatst op 30 Mei 2024

Muggen wespen teken citronella eucalyptus

Word jij ook altijd lek geprikt? Dan komt dit blog je waarschijnlijk goed van pas! Vandaag gaan we het namelijk hebben over insectensteken en insectenbeten. We leggen uit hoe je ze kunt voorkomen én hoe je ze kunt behandelen als voorkomen niet gelukt is. Na het lezen van dit blog ga je goed voorbereid het warme weer tegemoet!

Muggen en teken
In Nederland begint het muggenseizoen in april of mei. Afhankelijk van het weer kunnen ze zelfs tot in september actief blijven. Je ziet gewoonlijk meer muggen in de buurt van stilstaand water, zoals vijvers of meertjes. Dit komt doordat ze zich voortplanten in stilstaand water. Wist je dat muggen niet van wind houden? Wind is een grote vijand van de mug, omdat ze niet zulke sterke vliegers zijn. Tegen de wind in vliegen kunnen ze niet!

Muggensteken en tekenbeten
Na een muggensteek ontstaat er meestal een jeukend en rood bultje. Muggensteken kunnen een paar dagen vervelend en jeukend aanvoelen. Om de irritatie te verlichten, kun je de plek behandelen met een koud kompres of ijs, azijn, of gebruik een zalfje (klik of tik hier) om de heling te bevorderen en de jeuk te verminderen. Probeer niet te krabben, aangezien dit de huid kan irriteren en het risico op infectie kan verhogen. Het aanbrengen van een antihistaminicum crème zoals Azaron kan ook helpen om de symptomen te verlichten.

Teken zijn actief van april tot en met oktober. Net als sommige muggen, kunnen teken ziekten overdragen. Daarom is het extra belangrijk om je te beschermen tegen teken wanneer je de natuur in gaat, ook in Nederland. Controleer het gehele lichaam op teken na een wandeling in het bos. Verwijder teken zo snel mogelijk met een schone tekenverwijderaar (klik of tik hier). Desinfecteer de beetplek met alcohol.

Lyme herkennen
Teken kunnen helaas de ziekte van Lyme overdagen. Dit is hoe je Lyme herkent: In de eerste weken na de beet kunnen koorts en spierpijn ontstaan. Tot drie maanden na de beet kan verkleuring van de huid optreden. Dit zie je op en rondom de plek van de beet. De verkleuring kan groter worden. Neem contact op met de huisarts als je binnen 3 maanden na de tekenbeet gezondheidsklachten ervaart.

Steken en beten voorkomen
Er zijn verschillende hulpmiddelen die muggensteken en tekenbeten kunnen voorkomen. Deet (klik of tik hier) is een klassiek voorbeeld: het verstoort het reukvermogen van insecten, waardoor ze jouw lichaam overslaan. Deet kun je gebruiken om muggen, teken, stekende vliegen, bloedzuigers, vlooien en mijten op afstand te houden. Houd er wel rekening mee dat Deet niet geschikt is voor jonge kinderen, zwangere vrouwen en huisdieren. Tevens is Deet niet zo tof voor het milieu.

Plantaardig alternatief
Plantaardige middelen worden al duizenden jaren ingezet als afweermiddel tegen muggen, en dat is niet voor niets. Wereldwijd is er vraag naar veilige, muggen-werende middelen, omdat ook enkele mugsoorten ziektes kunnen overdragen. Onderzoek op mensen¹ heeft laten zien dat Eucalyptusolie (klik of tik hier) aanbevolen kan worden als veilig en effectief muggen-werend middel. Goed nieuws voor jong en oud, goed nieuws voor de natuur!

Een bewezen effectief en natuurlijk insecten-werend middel is Citronella (klik of tik hier). Smeer of spray het op de huid om mensengeur te maskeren waar muggen, teken, luizen en andere insecten op af komen. Citronella is vriendelijk voor lichaam en milieu en ruikt tevens lekker fris. Onderzoek naar citronella² heeft laten zien dat het zelfs effectief kan werken als insecticide op het boerenland! Over het algemeen is citronella geschikt voor de jongere kinderhuid maar lees voor de zekerheid altijd het etiket op de verpakking.

Wespen
Wespen zijn ironisch genoeg heel handig om in de buurt te hebben. Ze jagen namelijk op bijna elk insect dat mensen plaagt, ook wel plaaginsecten genoemd, inclusief muggen! Plaaginsecten zijn insecten die vervelend of schadelijk zijn voor de mens. Wespen spelen een belangrijke rol in de bestuiving van planten en daarmee zijn ze goed voor de natuur. Wespen zijn actief vanaf april tot en met september. Hoewel wespen er wat onvriendelijk uitzien, zijn ze eigenlijk helemaal niet zo agressief.

Wespensteken
Wanneer wespen om je heen vliegen, kun je het beste rustig blijven en wachten totdat ze weer weg vliegen. Zit je lekker buiten wat te drinken, schenk het drinken dan uit in doorzichtig glas, zodat je kan zien of er beestjes in zitten. Wil je rustig buiten eten? Wespen zijn roofdieren en komen af op zowel zoetigheid als vlees! Je kunt wespen op een natuurlijke manier op afstand houden door kruidnagelolie (klik of tik hier) op een geurblokje te druppelen en dat geurblokje op tafel te plaatsen, bij het eten en drinken. Dit trucje werkt zo goed dat kruidnagelolie soms lastig te verkrijgen is in de zomer. De horeca zet het massaal op tafel! Kruidnagelolie is milieuvriendelijk en bewezen effectief³ in het op afstand houden van wespen én hoornaars.

Na een wespensteek onstaat er direct een branderig gevoel. Er verschijnt een rood bultje met een wit puntje in het midden. Wespensteken kunnen best een paar dagen onprettig aanvoelen. Om de duur te verkorten kun je het gif uit de huid zuigen met een speciaal uitzuigpompje. Breng daarna Aloë vera gel (klik of tik hier) aan voor een verzachtend en verkoelend effect.

De Eikenprocessierups
Deze nachtvlinders-in-wording zijn actief vanaf mei tot en met juli. Ze zitten in eikenbomen en eten ’s nachts in groepen de blaadjes van de bomen. De haartjes van deze rupsen kunnen door de wind met ons in aanraking komen en zo de huid en ogen irriteren. De beste manier om irritatie te voorkomen is om, net als bij brandnetels, zo veel mogelijk uit de buurt te blijven van deze rups. Kom je toch in een rups-rijke omgeving, draag dan bedekkende kleding, een pet en een zonnebril, zodat de haartjes niet in contact komen met de huid. Toch last van kriebels? Echte mentholgel (klik of tik hier) werkt heerlijk verlichtend en verkoelend op de huid. Het gaat roodheid tegen en het stilt de jeuk. Mentholgel is niet vet, werkt snel en wordt direct opgenomen in de huid.

Allergie reacties
Je reageert allergisch wanneer er een heftige huidreactie ontstaat na een steek of beet, gekenmerkt door roodheid, zwelling en pijn. Bij de huisarts kunnen er verschillende tests gedaan worden om vast te stellen of je allergisch bent voor insectengif.

Al met al moeten we toegeven dat insecten toch best nuttig zijn voor onze planeet. En gelukkig zijn er natuurlijke middelen die kunnen helpen bij het voorkomen én bij het verzachten van steek en beten, zodat jij zorgeloos van de buitenlucht kunt genieten. Wil je meer lezen over plaaginsecten, of is er iets anders waar je graag over zou willen lezen? Vertel het ons! Wij zijn er voor je.

Adviesdrogisterij.nl

Referenties
¹ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8643535/
² https://www.sciencedirect.com/topics/agricultural-and-biological-sciences/citronella
³ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23081867/